Da li je nešto manje od 15 000 registrovanih i potvrđenih slučajeva zaraženih Coronavirusom 2019-nCoV razlog za zabrinutost?
SARS i MERS su skraćenice o kojima smo slušali proteklih godina, razloga za brigu je bilo više ili manje, ali se postavlja pitanje da li smo naučili kako se ponašati u ovakvim situacijama? Pitanja je bezbroj, odgovori su jednostavni.
Coronavirus prenos i posljedice
Prvobitno se mislilo da je put širenja Coronavirusa sa životinje na čovjeka i da je izvor zaraze i potencijalne pandemije konzumiranje nedovoljno termički obrađene hrane koja se prodaje na životinjskim marketima koji su rasprostranjeni širom Kine. Porodica Coronavirusa je velika familija virusa prisutna kod životinja kao što su kamile, šišmiši i mačke i upravo se konzumacija hrane koja sadrži meso ovih životinja smatrala izvorom zaraze. I bila je. Razlog za brigu se pojavio onog momenta kada smo shvatili da se virus lako i velikom brzinom može širiti sa čovjeka na čovjeka i dati teške kliničke slike kod osoba sa kompromitovanim imunitetom, te dovesti i do smrtnog ishoda.
Druga činjenica koja navodi na zabrinutost su slučajevi registrovani u Njemačkoj oboljelih od Coronavirus 2019-nCoV koji nisu imali nikakav kontakt sa osobama iz Kine niti su boravili u ovoj zemlji.
Sve ovo je dovelo do toga da Svjetska zdravstvena organizacija proglasi vanredno stanje zbog opasnosti po globalno zdravlje, a SAD daju preporuku svojim građanima da ne putuju u Kinu, kao i da ograniče ulazak državljana Kine u Ameriku.
Iako Coronavirus 2019-nCoV do sada nije registrovan u Bosni i Hercegovini da li je potrebno misliti unaprijed – kako se zaštiti?
Coronavirus – kako se zaštiti?
Prva i osnovna preporuka Svjetske zdravstvene organizacije jeste da redovno perete ruke. Da, svako od nas će na ovo klimnuti glavom i smatrati da redovno sprovodi baš taj prvi i osnovni korak zaštite. Da li je to zaista tako?
Virusi kao mikroorganizmi postoje u našem okuženju od kada postoji i ljudska vrsta. Naučni dokazi upućuju da su postojali i prije prvih zapisa o postojanju ljudske vrste. Logično pitanje koje se nameće je šta se to promijenilo, ljudi ili virusi?
Pokušaćemo opisati put prenošenja zaraze kroz primjer iz svakodnevnog života. Ustajete ujutro, spremate se za posao, zdravi ste, pred vama je sasvim običan dan. Smatrate da ste zaštićeni jer u vašem domu niko nije zaražen. Na putu do posla svratite u pekaru po kroasane, otvarate vrata dirajući kvaku koju je prije vas dodirnulo više desetina i stotina osoba nepoznatog zdravstvenog stanja, neko od njih je kihnuo pokrivajući usta rukom koju nakon toga nije oprao. Dolazite na posao, pogađate, otvarate vrata kancelarije vašom, sada već prljavom rukom, dodatno dolazeći u kontakt sa izvorima zaraze koji se tu nalaze, ali i prenoseći one koje ste “pokupili” u onoj pekari. Sada već imate “koktel” virusa na vašim rukama. Radni dan počinje, jedete kroasan, pijete kafu, sastanak za sastankom vas dovodi u kontakt sa različitim ljudima, sa kojima se rukujete, “razmjenjujući” tako mikroorganizme koje ste i vi i oni skupljali tokom dana. Niko u vašem okruženju ne pokazuje znakove bolesti, zašto se brinuti zar ne?
Tokom dana ste tim istim rukama nebrojeno puta dodirnuli lice, usta, oči, počešali se po nosu, bezazleno zar ne? Da li ste sigurni da ste dovoljno puta tokom dana oprali ruke, odnosno da li ste ih uopšte oprali dok niste završili radni dan i došli kući?
Na putu do kuće sreli ste komšinicu, divna stara gospođa koja vas svaki put poljubi. Niste razmišljali o tome da je ta ista komšinica upravo ona osoba sa početka priče, oslabljenog imuniteta koja boluje od nekoliko hroničnih bolesti. Možda ste sreli i koleginicu koja se skoro porodila, kako je izašla u šetnju sa novim članom porodice i obazrivo ste dirnuli bebinu rukicu,koja će kasnije završiti u njenim ustima, jer bebe to rade!
Vjerujem da vam je sada već jasno o čemu je ovaj tekst. Ne, vi niste bolesni, ali ste slučajno i nenamjerno prijenosnik virusa, kao što je neko drugi to isto za vas i članove vaše porodice.
Složićemo se da pranje ruku nije jedina mjera sprečavanja širenja zaraze, ali je ova u vašim rukama.
Na kraju ćemo se još jednom podsjetiti preporuka Svjetske zdravstvene organizacije za smanjivanje rizika od infekcije ovim virusom:
- Redovno perite ruke, toplom vodom i sapunom ili ih očistite alkoholnim maramicama
- Ne dirajte prljavim rukama oči, usta, nos
- Izbjegavajte bliski kontakt sa zaraženim osobama i boravak u zatvorenim prostorijama sa velikim brojem ljudi
- Pokrijte nos i usta maramicom kada kišete i kašljete
- PERITE RUKE!!!
“Pre i posle jela treba ruke prati,
nemoj da te na to opominje mati.
Prljavim rukama, zagadi se jelo,
pa se tako bolest unese u telo.”
Čika Jovan Jovanović Zmaj
